یخ وسط لیوان می ماند یا اطراف آن ؟
در حضور دوستان خود یک لیوان شیشه ای بردارید و در این لیوان آن قدر آب بریزید، که سطحش فقط چند میلی متر از دهانه ی آن پایین تر باشد. لیوان را در روی یک میز قرار دهید و در سطح آب این لیوان یک قطعه یخ قالبی (معمولاً به شکل مکعب) شناور کنید. همه مشاهده خواهند کرد که قطعه یخ به کنار لیوان کشیده می شود. از جند نفر که ناظر این آزمایش هستند، بخواهید، که سعی کنند تا قطعه یخ در وسط آب باقی بماند. آنها هر قدر تلاش کنند، و قطعه یخ را با انگشت به وسط آب بکشند، به طور حتم کارشان بی نتیجه خواهد بود، و یخ قالبی آرام آرام به کناری خواهد رفت و مجاور دیواره ی لیوان خواهد ایستاد. به نظر شما چرا ؟
اما آیا راهی برای ثابت ماندن یخ در وسط لیوان وجود دارد ؟
به منظور دستیابی به پاسخ این سوالات به ادامه مطلب بروید
یخ وسط لیوان می ماند یا اطراف آن ؟
در حضور دوستان خود یک لیوان شیشه ای بردارید و در این لیوان آن قدر آب بریزید، که سطحش فقط چند میلی متر از دهانه ی آن پایین تر باشد. لیوان را در روی یک میز قرار دهید و در سطح آب این لیوان یک قطعه یخ قالبی (معمولاً به شکل مکعب) شناور کنید. همه مشاهده خواهند کرد که قطعه یخ به کنار لیوان کشیده می شود. از جند نفر که ناظر این آزمایش هستند، بخواهید، که سعی کنند تا قطعه یخ در وسط آب باقی بماند. آنها هر قدر تلاش کنند، و قطعه یخ را با انگشت به وسط آب بکشند، به طور حتم کارشان بی نتیجه خواهد بود، و یخ قالبی آرام آرام به کناری خواهد رفت و مجاور دیواره ی لیوان خواهد ایستاد. به نظر شما چرا ؟
اما آیا راهی برای ثابت ماندن یخ در وسط لیوان وجود دارد ؟
به منظور دستیابی به پاسخ این سوالات به ادامه مطلب بروید
حالاست که شما می توانید راهی را ارائه نمایید که بدان وسیله می توان بدون دست زدن به قطعه ی یخ یا با استفاده از میله، یا مداد، و یا نی نوشابه خوری و نظایر آنها، یخ را به وسط آب کشید و در آنجا ثابت نگه داشت! چگونه؟
همه چیز به ارتفاع آب و چگونگی سطح آن در داخل لیوان بستگی دارد. وقتی سطح آزاد آب پایین تر از دهانه ی لیوان است، کناره ی آن کمی بالاتر از سایر قسمت های آب قرار می گیرد، و قطعه یخ نیز با دور لیوان تماس پیدا می کند. اما در صورتی که سطح آب از دهانه ی لیوان کمی بالاتر باشد (هرچند که غیر عملی به نظر می رسد، اما کاری ممکن است)، یخ در وسط آب قرار خواهد گرفت و اگر با انگشت نیز آن را کمی کنار بکشید، فوراً به وسط سطح آب تمایل پیدا خواهد کرد. پس برای انجام این تردستی کافی است که شما به لیوان محتوی آب و قطعه یخ آرام آرام آب اضافه کنید، به طوری که سطح آن کمی بالاتر از دهانه ی لیوان قرار گیرد، خواهید دید که قطعه یخ کنار لیوان را ول می کند و به وسط سطح آب کشیده می شود. و در همچو سطحی که کمی نیز محدب و کروی به نظر می رسد، این کار خیلی غیر عادی جلوه می کند.(ایستگاه علوم)
اما دلیل بالا رفتن آب در کناره ی لیوان چیست؟ علتش این است که نیروهای چسبندگی بین مولکولهای آب و شیشه بزرگتر از نیروهای پیوستگی بین مولکولهای آب است و به همین دلیل قطعه یخ نیز به طرف کناره ی لیوان کشیده می شود و اما در لیوان کاملاً پر آب چرا سطح آب کمی بالاتر از دهانه ی لیوان و به صورت نسبتاً کروی است؟ این ویژگی نیز به نیروهای پیوستگی مربوط می گردد، که بین مولکولهای سطح مایع وجود دارد و به همین دلیل قطعه یخ در وسط سطح آب باقی می ماند.
